© Ik heb me vandaag in ruime mate met mijn laatste aankoop bezig gehouden. Een tiental titels, met twee uitschieters, werden gisteren meegebracht van mijn eeuwige jachtvelden.


Het eerste werk vraagt al mijn aandacht, omdat het aansluit met een paar aankopen die ik in de lente gepleegd heb, en die toen ook al het grootste deel van mijn tijd vroegen. Mijn papieren dagboek bevat een groot deel van de notities en bevindingen over onder meer de persoon van Van Hulthem, de man die na zijn overlijden de Koninklijke Bibliotheek zijn definitieve vorm gegeven heeft. Omdat de jonge Belgische Staat in 1836 en 1837 het ontzaglijke belang inzag van zijn uitermate omvangrijke boekenverzameling, onderhandelden ze over een aankoop, die uiteindelijk uitmondde in de verkoop van een zeer groot deel van de verzameling. Ze zijn op talloze schatten gestoten, waaronder het zogenaamde "Hulthemse handschrift", een in één ruk neergeschreven verzameling van vertellingen, verhalen, gebeden, sagen, heiligenlevens en wat al meer, dat onder meer de unieke bron bleek te zijn van een aantal abele spelen. De waarde van dat handschrift alleen bleek de ganse aankoop op lange termijn ruimschoots te overtreffen.

De KBR (Koninklijke Bibliotheek-Bibliothèqu ............

vrijdag 04 januari 2018.

Zo eindigde in de zomer van 2015 deze bijdrage: ik werd al schrijvend abrupt van achter mijn klavier gegooid, en ben er, ondanks een resem mails naar de provider, niet meer in geslaagd terug online te raken. Ik gaf het op, onder meer ook door hartelijke problemen, die me toch een boel energie gekost hebben, en moest vaststellen dat wanneer ik mijn eigen blog aanklikte, ik er nooit meer binnen raakte. Tot ik in de stilte van de kerst- en nieuwjaarsbezigheden, iets wou opzoeken, en zowaar op mijn eigen geschriften stuitte. Meer nog, met heel veel heen en weergeklik kwam ik eindelijk op het dashboard uit, en ja, ik zag plots de mogelijkheid weer om een wijziging aan de teksten aan te brengen. 

Ik heb in stilte hier en daar een kleine aanpassing verricht, en nu kriebelt het om de definitieve herstart te doen. Maar dat moet dan maar in een volgende post gebeuren. Het werk aan en over Van Hulthem zal misschien nog wel behandeld worden, maar deze tekst, hierboven, vond ik als niet gepubliceerde ontwerptekst die er om vraagt toch nog zijn rechten te krijgen. Sinds Van Hulthem is er zo veel gebeurd. Dat zal ik in een nieuw bericht behandelen. Rest mij de geduldige lezer mijn beste wensen voor het jaar 2015, 2016, 2017, 2018, en 2019 aan te bieden.
Mijn hart is niet meer voor donatie vatbaar: ik zal u ander orgaanvlees moeten aanbieden.
© ​Danny Peeters, Oudenaarde, 04/01/2019
Mag ik vragen het copyright te respecteren?

Het komt maar zelden voor dat de aankopen voor mijn bibliotheek zulk een laag volume kennen als ik hier in augustus moet vaststellen. Het lijkt alsof alles een beetje stilgevallen is. Toch ben ik wel druk bezig geweest met mijn boeken, maar de nadruk lag toch op lezen. Bijaankopen waren niet aan de orde, zelfs een jaarlijkse rommelmarkt heeft niet een enkel boek opgeleverd. Dat laatste was dan vooral aan het rotweer te wijten, die laatste zaterdag van de maand was al aangekondigd als een extreme regendag. Zover is het hier niet gekomen, maar het heeft toch behoorlijk geregend, en daarom bleven zowat de helft van de marktkramers al thuis, de volgende week zagen ze de kans om in een naburig dorp zowat hetzelfde publiek aan te spreken. Het aanbod was mager, en de twee of drie boeken die ik wel wou hebben, bleken gewoon onwezenlijk duur te zijn. En dan zegt deze jongen maar uitzonderlijk ja. Het moet echt iets zijn.

Met die woorden heb ik dus de herfst al aangekondigd, die een paar dagen geleden al begonnen is. Dat betekent ook dat ik binnenkort terug de zolder ga betrekken, de temperaturen zijn daar in dit seizoen nog maar zelden tropisch, en het is toch een stuk rustiger om de aandacht bij lees- en schrijfwerk te houden.

Hierbij toch het uitermate korte lijstje van verwervingen van de maand augustus.

26 augustus 2014
168 - Leo Geerts: Het gras in de duinen
169 - Lukas De Vos: Land! Land!

29 augustus 2014
170 - Jan Kiel & Ruud Löbber: Het boekbinderboek

Dat alles, waarde landgenoten, en ook waarde niet-landgenoten, heeft me welgeteld zes euro gekost. Leo Geerts mocht met me mee voor 2,50 euro, Lukas De Vos was prijziger: 3,5 euro. Kiel & Löbber werden me in de omgeving van Maastricht gratis aangeboden. De Blumengarten bloeit ook door middel van schenkingen!

© Danny Peeters, Oudenaarde 22 september 2014.
Mag ik vragen het copyright te respecteren?

Een dag die begon met de dringende mededeling dat ik me naar de opticien moest haasten, om onze brillen van de daar zopas binnengebrachte glazen te voorzien, is een dag die met een haastig ontbijt begint. Dat ben ik dus niet meer gewend. Traag starten, op gang komen en zien wat de zon ons brengt, dat ligt me meer. Maar de fiets bracht me soelaas, en een bijkomend boodschapje was echt wel van het betere soort. Een goed gesprek met de opticien was ook van aard om de stemming van deze knorpot helemaal om te keren. Maar nu is het toch weer boekenuur geslagen.

09 juli 2014
153 - David L. Webster e.a.: Levend verleden (inleiding Arches)
154 - div. aut.: tweede Vlaamse Humoromnibus
155 - Van Daele, Groot woordenboek der Nederlandse taal

23 juli 2014
156 - Emile Trachsel: De Colomban aux Gueux
157 - AloÏs Walgrave: Gedichtengroei
158 - Mark Dangin: De mens nagespeeld
159 - Albe: Vlaanderen mijn land (Bladen van de Poëzie, maart 1943)
160 - Jan Melis: Roep (id., aug-sept 1943)
161 - Gerhard Schuman: Gedichten (id, okt-nov 1943)
162 - Cyriel Verschaeve: Zoeklichten (reeks Schoonheid en Christendom)
163 - Cyriel Verschaeve: Beschouwingen (id.)
164 - Commune d'Ixelles: Aux héros qui reposent au Cimetière d'Ixelles
165 - Luftgaukommando B-NF: Belgien und Nordfrankreich
166 - Venanzi & Dusart: Froidure
167 - H.Th. Bossert: Volkskunst in Europa

De vondst waarover sprake zijn de boekjes genummerd 158 tot 163. Ik vond ze op de rommelmarkt van het Vossenplein te Brussel. Ze lagen gewoon op een hoopje tesamen in een onoverzichtelijke warboel van boeken en flarden van boeken. Toch had niemand het nodig gevonden deze zes boekjes door mekaar te smijten. Ze zijn netjes bijeen gebleven, tot ik er mijn hand op legde. Vier poëziebundels van Vlaanderens grootste dcihters uit die periode, alsmede twee werken van Cyriel Verschaeve... ik zei niet nee. Helaas heb ik pas veel later gezien dat toevallig ook deze zes boekjes het ex-libris droegen van een en dezelfde persoon, maar zelfs de verschillende namen die voor het ex-libris gebruikt werden zijn me toen niet opgevallen. Na onderzoek blijkt de eigenaar een priester-dichter geweest te zijn, van wie de bibliotheek uiteindelijk in het rommelcircuit gedumpt werd. Alzo kon ik de stapel boeken niet aan een tweede onderzoek onderwerpen, om nog meer van zijn eigendom bijeen te rapen. Hetzelfde is me overkomen met Borgères, van wie ik ook meerdere boeken in handen gehad heb, zelfs één, zo heb ik later vastgesteld, dat van zijn eigen hand was. Maar dat zijn helaas de onvermijdelijke avonturen die een boekensnuisteraar nu eenmaal overkomen. 

Op dit ogenblik ben ik op zoek naar mensen die me kunnen vooruithelpen met gegevens over de priester-dichter. Helaas helpt de vakantieperiode daar niet bij. De mails die ik gedaan heb naar een bepaald persoon van wie verondersteld wordt dat hij kan spreken voor de heemkundige kring die voorlopig een kernrol speelt in mijn zoektocht, antwoordt nog niet. Les pigeons doivent attendre.

Het is nu al even na middernacht, 19 augustus. Het was de bedoeling dit nog gisteren te publiceren, maar een en ander heb je nu eenmaal niet altijd in de hand. Eindelijk vind ik tijd om nog wat verder te werken. Het zal niet het vervolg zijn van de inventaris, maar een vooruitblik. Want aan een zestal boekjes uit dat vervolg hangt een verhaal vast. Ze zijn namelijk allemaal door dezelfde persoon van een ex-libris voorzien: de eigenaar tekende elk van die boekjes hetzij met zijn echte naam, hetzij met zijn literair pseudoniem-nom-de-plume, hetzij met een combinatie van beide.

Met een vraagje aan tante Google kon ik vlug zijn identiteit achterhalen, en wat bleek: eens te meer heb ik een vergeten dichter te pakken. De man is niet helemaal onbekend, maar toch geen grote naam. Hij is een priester-dichter, die als missionaris in Kongo gewerkt heeft, die na de troebelen van 1960 terugkwam naar België, maar hier zijn draai niet meer vond. Die een geloofscrisis doormaakte, en zijn orde wilde verlaten. Die de tijd gekregen heeft om na te denken, en uiteindelijk met zijn leven verder gegaan is. Hij stierf, en liet een relatief beperkt oeuvre achter.

Enige jaren na zijn dood is er nog een overzichtstentoonstelling geweest over zijn leven en zijn werk, en een familielid heeft op de familiale website nog een mooi overzicht van zijn betekenis gegeven. Maar ik kom geen enkel exemplaar van zijn werk tegen. De dichter is dood. En ik zoek hem weer tot leven te brengen.

Ik heb met de beheerder van de familiale website gemaild, en antwoord gekregen. Ik heb met een heemkundige kring gemaild, en antwoord gekregen. De volgende stap is rechtstreeks contact met die heemkundige kring, om hopelijk enige stukken te kunnen inkijken, en om via de familie die ongetwijfeld in bezit moet zijn van enige of van alle van zijn dichtbundels inzage te krijgen in zijn werk.

Ook de orde van religieuzen moet nog een en ander kunnen toevoegen aan zijn betekenis. Een priester die dicht, doet dat altijd met religieus inzicht, en behalve dichten heeft hij ook ander werk gepubliceerd in de tijdschriften van de orde. Om inzicht te krijgen in zijn dichtwerk, moet je ook weten waar de man echt mee bezig was.

Het zal geen gemakkelijk onderzoek worden, en hopelijk zal het contact met de heemkundige kring, mijn eerste te volgen piste, me voldoende opleveren om het verhaal zijn vorm te geven. Inhoudelijk hoop ik natuurlijk ook voldoende stof tot nadenken en publiceren te verkrijgen. Maar ook de oudere leden van de familie, die zowat overal ter wereld verspreid wonen, zullen hopelijk toch nog enige informatie van belang kunnen leveren. uiteindelijk zal de orde ook nog zijn bijdrage kunnen leveren. Als de dichter een aantal bundels gepubliceerd heeft, moet er een uitgeverij gevonden worden, en wie weet...

Met nu al een drietal auteurs in mijn blikveld, die in mijn ogen een beetje onderzoek verdienen, worden mijn dagen goed gevuld. Uiteraard doe ik ook nog wat anders, maar een agenda die dat alles in de hand houdt, wordt toch echt wel nodig. Nee, namen geef ik nog niet vrij, een beetje binnenpretjes mag ik toch wel hebben?

Vanmorgen kwam ik er plotseling achter dat ik nog een inventaris tegoed had. De maand juli heeft me ook weer een paar verrassingen gebracht. Maar eerst het administratieve gedeelte.

01 juli 2014
- 141 Claude Van Reyssel: Archiefbeelden Blankenberge
- 142 Prov. W. Vl. & Cons. Gén. du Nord: De reis om de berg in 80 verhalen
- 143 Geert van Istendael & Judith Vanistendael: Over het nut van confituur
- 144 S.W.F. Mardagant: Twintig duizend citaten 
- 145 Handelingen van de Geschied-en Oudheidkundige Kring Oudenaarde (deel XLII - Jubileumnummer - Boekdelen I & II)
- 146 Lic. Rosa Van Den Abeele - voor Provincieraad O.-Vlaanderen: Inventaris van het kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen (De O.L.V.-kerk van Pamele te Oudenaarde)
- 147 J.P. Dumoulin & Ver. Lambert: De passie van de Kapelaan
- 148 Johan Daisne: De man die zijn haar kort liet knippen (originele uitgave)

02 juli 2014
- 149 Avril Rodway: A literary Herbal
- 150 Tjen Pauwels: A tribute to Mrs. Elmily Dickinson
- 151 William H. Schwir: New poems of Emily Dickinson
- 152 Maatstaf. Tijdschrift 1994, nr.3/4 in één band

Ik moet het werk halverwege even laten liggen. Ik zal het morgen afwerken.

De maand juni is uitzonderlijk rustig geweest. Slechts een zevental titels zijn aan de inventaris toegevoegd. Toch kan ik niet ontevreden zijn want er zit een heus oorspronkelijk typoscript tussen, dat ik op het Vossenplein in Brussel op de kop getikt heb tegen een prijs die zelfs niet eens de kosten van het papier benadert. Het (vervolg)verhaal van dit document vind je terug elders op deze blog. De definitieve toewijzing aan een auteur zal ook weldra volgen. Een opsomming.

04/06/2014
134- Dr. J. Haantjes: Panorama der Nederlandse Letteren
135- Bernd G. Bevers: Tegenberichten
136- (Provincie West-Vlaanderen): Hoogstamfruitbomen
137- Richard E. Leaky: Op het spoor van de mens

17/06/2014
138- Gustave Borgères: Une fille de la Fagne (Typoscript, copie originale)

25/06/2014
139- Rijmtijd, Tijdschrift Guido Gezellekring, no. 71(02/2014)
140- idem, no. 72 (06/2014)

Het plezier dat ik gehad heb aan de opzoekingen betreffende het typoscript van de auteur die zich op de zelfgemaakte kaft van zijn werk bekend maakt als Gustave Borgères, maar die onder die naam slechts 2 door Tante Google bekende werken toegewezen krijgt, heeft veel van mijn vrije tijd opgeslorpt. Maar de voldoening een afgerond verhaal te kunnen schrijven over de vondst, de zoektocht naar informatie, en de ontrafeling van het probleem, is groot. Dat verhaal zal ook later volgen.

Het boek over de West-Vlaamse hoogstamfruitbomen is voor de halve Haspengouwer die ik ben ook een opsteker. Zeer veel van de beschreven bomen ken ik, dikwijls onder een andere naam, of een zeer verwante naamvariant. Het boek zelf is een zeer verzorgde uitgave uit de jaren zeventig van vorige eeuw, maar haast onaangeraakt. 

De heer Leaky heeft tezamen met de heer Darwin mijn jongelingsjaren nog opgefleurd. Hijzelf, maar vooral zijn vader heeft me op het spoor gezet van de zorgvuldige zoektocht naar de wortels van de mensheid. Ik snuif nog altijd die atmosfeer op van die stofferige geleerden, die op handen en knieën in het stof of de modder zaten, en millimeter na millimeter gefossiliseerde beenresten aan de grond ontfrutselden. Ze zaten dan tezamen om te discuteren over kleine details, bouwden theorieën op over de mogelijke plaats van deze specimen in de stamboom van het menselijk ras, of zochten als echte geologen een ouderdomsbepaling door  minutieus elke laag in de afzettingen te meten en te beschrijven, om ze daarna te vergelijken met overeenstemmende lagen enige kilometer verderop, omdat de rivier in de loop van de eeuwen een diepe geul uitgesneden had, zodat er eerst een referentie moest opgebouwd worden. Het uitzicht en de geur van het boek geven me zulk een gevoel van heimwee naar die onbekommerde studententijd, toen deze heren met hun publicaties de wereld deden versteld staan door hun vondsten. Oh jerum, jerum, jerum!

De beide nummers van Rijmtijd, het tijdschrift van de Guido Gezellekring zijn per post binnengekomen, omdat ik een abonnement heb op deze publicatie. Vooral het nummer 72 van juni is van een uitermate hoog niveau. In een zeer lang en zeer goed gedocumenteerd artikel wordt de tijd beschreven, die Gezelle doorgebracht heeft in Kortrijk, in de buurt van de Broeltorens. Hij heeft in die periode tussen 1872 en 1878 betrekkelijk weinig dichtwerk geschreven, en de mogelijke redenen daartoe mag gezocht worden in de weinig inspirerende en ook weinig bemoedigende aanwezigheid van een aantal personen, met wie hij toen noodgedwongen heeft moeten samenleven. Om die tekening te maken, heeft de auteur ook een gedetailleerde beschrijving gegeven van het reilen en zeilen in het weeshuis, zeg maar gesticht, waarvan hij een woning betrok. Als onderpastoor had hij zeer weinig te zeggen, als intellectueel werd hij geenszins op prijs gesteld. Gelukkig zag hij toch nog de kans om als (kranten) journalist zijn pen de vrije loop te geven. Het is zeer boeiende lectuur geworden. Voor mij mag er in elk nummer een dergelijk informatief hoogstaand, maar ook diepgravend artikel verschijnen. De auteur, Julien Vermeulen, mag terecht fier zijn op zijn redactioneel werk.

© Danny Peeters, Oudenaarde, 02/07/2014.
Mag ik vragen het  copyright te respecteren?
foto's volgen.

Niet zo heel lang geleden maakte mijn collega-bibliofiel Akim A.J. Willems via facebook een opmerking over zijn aankoop-gedrag, meerbepaald over het aantal boeken dat op maandbasis aangekocht is. Het blijkt dat onze boekenhonger ongeveer van dezelfde orde is, zij het dan in aantal. Over de financiële gevolgen zal ik het niet hebben, maar het aantal boeken per dag, overigens een verhouding die ik tot nu toe nooit van dichterbij bekeken heb, wijst uit dat ik op minder dan 1 boek per dag uitkom: afgerond op 0,88. Dat lijkt me niet al te dramatisch toe, maar toch, het volume na een paar jaren bunkeren is toch wel van aard om een dokter tot ingrijpende maatregelen aan te zetten ten opzichte van zijn enigzins te zwaarwichtige patiënt. Gelukkig, mijn huisartsen zijn beide ook niet onaardig op de hoogte van het reilen en zeilen in boekenland. Ik hou ze te vriend.

De maand mei heeft me toch enige schoonheden opgeleverd. Het lijstje:

06/05/2014
110- Standen en landen LX- Anciens pays et assemblées d'Etats
111- Henri J. Bockstal: De zegels van de Burgemeesters, Schepenen ontvangers en oppervoogden van de Stad Oudenaarde
112- Geo Verbrugge: Mijn Vredesboek

13/05/2014
113- Aalst, D. Martenscomité & Koninklijke bibliotheek Albert I: Alostium Flandria
114- Marcel Daem: Reuzenliederen in Oost-Vlaanderen
115- Line Lambert: Retro
116- Lily Vandendaele: Bleek Bloed
117- Standaard & Nieuwsblad: Hommage Koning Boudewijn
118- Roger Vankeirsbilck: De oorlog van Sif

15/05/2014
119- Div. auteurs: Annales du cercle Archéologique et Historique d'Audenaerde 1906, 2° livraison
120- idem, 1907, 3° livraison
121- idem, 1908, 2° vol., 1° livraison
122- idem, 1910, 3° vol., 2° livraison

22/05/2014
123- De verlichting in de Oostenrijkse Nederlanden (KBR - zie ook 29/04/2014)
124- Prof. dr. Theo Luykx - dr. A. Van de Perre en zijn tijd

27/05/2014
125- Arts and society in Flanders and the Netherlands (Stichting Ons Erfdeel)
126- Alfred Russel Wallace: Charles Darwin - Herinneringen
127- Marie de Lillemont: L'Hirondelle de Bevegem
128- Dr. Sophie Ramondt: Mythen en sagen van de Griekse Wereld
129- Marcel Obiak: Suite

30/05/2014
130- Eugène De Seyn: Geschied- en Aardrijkskundig Woordenboek der Belgische Gemeenten (2 delen)
131- Maurits Vande Walle: Een dialoog over Verschaeve's "Maria Magdalena"
132- Het nachtfeest van Venus (Pervigilium Veneris)
133- Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oostvlaanderen 1964 (II° deel)

© Danny Peeters, Oudenaarde, 10/06/2014.
Mag ik vragen het  copyright te respecteren?
foto's volgen.

Omwille van praktische redenen ga ik deze inventaris maar eenmaal per maand publiceren. Anders lijkt het meer op een winkel dan op een blog. Bovendien ga ik de nummering uitzuiveren, en het niet Blumengarten-gerelateerde, zoals "allerhande papierwaren" eruit zwieren. Ik wil een zuivere bibliotheekinventaris opzetten, een bibliotheek geeft ook geen lijst op van de nietjes en potloden die ze aankopen. Dat zou al te gek zijn. De titels met meerdere volumes worden tot een titel herleid, tenzij het om periodieke uitgaven gaat, die genummerd zijn of door jaar- of maand-aanduiding onderscheiden zijn, hetgeen me logisch lijkt. 

10 april 2014
95- Leo Roels: Het vliegenkotje van de Lei
96- M.A. Müntz: Les Engrais (tome III)
97- Ad de Visser: De Middeleeuwen (I en II)

15 april 2014
98- Ottfried Neubecker: Heraldiek, bronnen, symbolen en betekenis
99- Provinciebestuur Oost-Vlaanderen en Stadsbestuur Gent: Veertig kunstenaars rond Karel van de Woestijne.
100- Koninklijke Bibliotheek: België onder Consulaat en Keizerrijk
101- André Van Damme: Zijden Vleugels

19 april 2014
102- Paul van Ostaijen: Verzamelde gedichten en -proza (2 banden in een cassette)
103- Philippen Jos: Luister van de Belgische munten

27 april 2014
104- Patrick Devos: Het station van Oudenaarde
105- Patrick Devos: Het Vleeshuis van Oudenaarde
106- Patrick Devos: Het vroeg - gotisch koor van de Sint - Walburgakerk te Oudenaarde

29 april 2014
107- Wilfried Luyten & Mark Stevens: Gedichten door-zien
108- Prof. dr. G.S. Overdiep: Onze Renaissance in Proza
109- Koninklijke Bibliotheek: Karel Van Hulthem 1764 - 1832 

© Danny Peeters 13/05/2014. Mag ik vragen het  copyright te respecteren?

Foto's volgen.

Alles kan samenlopen als je het niet verwacht en er gebeurt niets als je hoopt dat toeval een handje meehelpt. Zo is het me in de maand april, die bij- zonder weinig grillen vertoond heeft, toch overkomen. Bij het kopen van boeken helpt het toeval soms zeer hard mee. In 2010 heb ik van Herman Liebaers al het boek "Mostly in the Line of Duty - Thirty Years of Books" gekocht, iets meer dan een jaar later viel me ook een vlekkeloos exemplaar van het Liber Amicorum ter ere van Libaers in handen, in 1984 uitgegeven door de vrienden van de Koninklijke Bibliotheek Albert I. Zoals gebruikelijk werden die boeken diagonaal ingekeken, maar nu kreeg ik een goede reden om beide werken terug boven te halen want op goed twee weken tijd kocht ik ook twee banden aan die prachtig aansluiten op de bibliofilie, waarbij de Belgische geschiedenis mooi in kleur gebracht wordt. Bovendien heb ik nog een aantal boeken liggen, die op een of andere manier aan deze deelverzameling kunnen toegevoegd worden. In acht genomen dat nog een heleboel andere werken eerder toevallig aanknopen met de onderwerpen die besproken worden, dan begrijpt men beter hoe het plezier van boeken verzamelen langzaam aangroeit.

De bedoelde twee werken zijn catalogi van tentoonstellingen die in de Koninklijke Bibliotheek Albert I gehouden werden in de loop van de jaren zestig, toen Liebaers daar hoofdconservator was. Het ene is de tentoonstelling: "België onder Consulaat en Keizerrijk" (kortweg de BCK), uit 1965, en nummer 20 van de reeks catalogi, die alle dezelfde hoge kwaliteit hebben. Het andere boek is het nummer 15 uit die reeks en heet: "Karel Van Hulthem 1764 - 1832" (kortweg KVH). Het behandelt de tentoonstelling die gehouden werd ter gelegenheid van de viering van de 200ste verjaardag van de geboorte van Karel Van Hulthem. Deze man bracht een ontzettende verzameling boeken bijeen. De Belgische Staat kocht van zijn erfgenamen in 1836-1837 meer dan dertig duizend titels om samengevoegd met de Bourgondische  Bibliotheek de grondslag te leggen van wat nu de Nationale Bibliotheek Albert I is. Tot op heden hebben archivarissen en wetenschappers nog niet alle geheimen van deze gigantische boekenverzameling ontrafeld. Tussen die titels bevinden zich zeer veel en soms ontzettend belangrijke werken, die van het grootste belang zijn voor de kennis van de vroeg-Nederlandse literatuur. Het naar alle waarschijnlijkheid als topwerk te beschouwen handschrift, door C.P. Serrure definitief benaamd als het Hulthemse handschrift, is wereldvermaard en zowat de enige bron van verschillende werken, zoals bijvoorbeeld de Esmoreit. In kwaliteit noch in hoeveelheid tekst wordt het geëvenaard, ook niet door het Comburgse handschrift dat in de Württenbergische Landesbibliothek te Stuttgart bewaard wordt, noch door het Gronings-Zutphense handschrift van de Universiteitsbibliotheek te Groningen.

Toeval: daar draait deze bijlage om. De KVH 1764-1832 kocht ik aan op 29 april. Zoals gebruikelijk werd de literatuur diagonaal aangevat, maar weldra haalde ik er de BCK bij, omwille van de vele namen, waarvan sommige ook in de KVH voorkwamen. Dit boek was al op 15 april aangekocht. Het vergelijkingswerk kwam, maar de raakpunten waren niet echt veelvuldig. Toch waren er voldoende punten van onderzoek, om meteen ook onder te duiken in de allergrootste bron van kennis op het vlak van biografieën: de (helaas eentalig franse) Biographie Nationale (kortweg B.N.). Die eentaligheid weerhoudt me er niet van om het tijdens mijn opzoekingswerken over om het even wat telkens weer te raadplegen als het Belgische namen betreft. Het is een gigantisch werk, en een echte schat aan informatie. Wikipedia, het spijt me om het te moeten zeggen, is een mager beestje in vergelijking hiermee, dat trouwens voor eindeloos veel namen best wel eens naar de B.N. zou kijken. Enig geduld, maar ook langdurig opgebouwde kennis is nuttig bij het lezen hiervan, omdat je (een zeldzame keer) de auteurs toch betrapt op een foutje. Meestal is het vergeefbaar omdat de kennis van het desbetreffende onderwerp soms wat later aangepast is. Maar als basiswerk is het voor mij onmisbaar geworden. 

Drie dagen na de aankoop van de KVH gingen mijn vrouw en ik naar Knokke-Heist om er in het Kultureel Centrum Scharpoord in de vroege avond een boekvoorstelling bij te wonen. Het was een winderige dag, en winderig aan zee betekent dat mijn haren en mijn baard rechtop stonden. We gingen veel vroeger dan voorzien naar het Scharpoord, op wandelafstand van de zeedijk, en genoten van een verwarmende koffie en van de zon, die door de grote ramen van de cafetaria lekker aanvoelde. Het langer dan voorziene wachten stond me niet erg aan, en ik besloot nog een lange wandeling te gaan maken. Mijn vrouw bleef letten op de koffie. Maar ver ben ik niet geraakt: in de inkomhal viel het me in dat de boekvoorstelling zou plaatsgrijpen in de bibliotheek, en het leek me toch wel aangewezen aan deze instelling een bezoekje te brengen. Ik ging er namelijk van uit dat iet of wat bibliotheek toch wel een leeszaal zou hebben en ik vroeg aan de balie dan ook de weg. De dame van dienst gaf me vriendelijk de vereiste inlichtingen, en zo belandde ik op de eerste verdieping in een ruime zaal, waarin de muren netjes bezet waren met alle mogelijke naslagwerken, die men in een bibliotheek mag verwachten. Snuisterend wandelde ik langsheen deze boekenschat, hier en daar een werk uit de rekken halend en inkijkend, om vervolgens toch maar terug te zetten en verder naar schatten te jagen. 

Toen viel mijn oog op een werk, dat me deed omhoog springen van plezier. Het Handschrift - Van Hulthem. Dit is een tweedelige kanjer, met een volledige beschrijving van alle onderdelen van het handschrift, in 1999 bij uitgeverij Verloren wetenschappelijk bezorgd door Herman Brinkman en Janny Schenkel. Ik aarzelde niet, en nam ze beide uit het rek, inwendig vloekend omdat ik mijn gebruikelijke tas, waarin ik de boorddocumenten van de auto stop  en nog een boel andere rommel zoals notapapier en allerhande schrijf- en leesmateriaal, in de auto had laten liggen. Maar lezen kun je in die omstandigheden toch wel. Tot mijn grote ergernis bleek de stilte die men mag verwachten in een dergelijke zaal zeer relatief te zijn, maar dat kon de pret niet bederven. Noodgedwongen moest ik diagonaal lezen, want ik had nog maar anderhalf uur om toch min of meer tijdig terug bij mijn vrouw te zijn, die enige meter verder en onbewust van mijn literaire bocht, geduldig zat te wachten. Zelden heb ik zo snel gelezen en indringend het diagonaal gelezene opgezogen. Het werk zal vroeg of laat in de Blumengarten moeten terecht komen, daar gaat het niet meer zonder. Bijkomend maar eigenlijk van geen enkel belang, merkte ik dat een paar meter van mij af de heer Aspe ook zat te bladeren in allerhande boeken terwijl hij druk nota's nam. Dat is mooi meegenomen als anecdote maar toch slechts een fait-divers te noemen. Het Hulthemse handschrift heeft met die vondst een zeer mooie plaats in mijn bibliotheek ingenomen hoewel ik dus het zonet vernoemde basiswerk nog moet zien te pakken te krijgen.

Intermezzo: Bij mijn zoektocht naar de uitgeverij, kwam ik bij "Verloren" terecht. Voor 66 euro krijg je de twee kanjers, maar er is wel een belangrijke som verzendingskosten vanuit Nederland aan toe te voegen. Er is ook een Belgische verdeler, die het werk aanbiedt voor ongeveer 3 euro minder?! Begijpe wie kan. Een belachelijk aspect wordt nog toegevoegd door een paar verkopers op Antiqbook, die schaamteloos 70 en 75 euro vragen, plus verzendingskost...

Na die lectuur ging ik terug naar de cafetaria, waar we een vlugge hap aten, en daarna kwam de boekvoorstelling. Dat was een grappige en aangename gebeurtenis, met een zeventigtal aanwezige genodigden. Het is dan ook zeer gepast om Rodrik Steverlinck te bedanken, omdat hij me ongewild en ongeweten op het spoor gezet heeft van wat op dit ogenblik de meest volledige monografie over mijn studieonderwerp van de laatste weken mag genoemd worden. In deze woonruimte weerklinkt naast de oorverdovende stilte waar ik zo van houd om te werken, slechts... Toetsengetokkel.

De aanvulling van de inventaris van de Blumengarten Bibliothek zal ik pas morgen doen.

© Danny Peeters 12/05/2014. Mag ik vragen het  copyright te respecteren?

Foto's volgen.

Een bibliotheek leeft niet van aankopen alleen, soms mag er al eens een schenking bij. Dat laatste is me recent overkomen met een drietal boeken die nu niet bepaald tot de kern van mijn verzameling behoren maar die toch met de nodige égards in ontvangst genomen werden. De milde schenker heb ik via facebook ontmoet, en deed afstand van een aantal boeken om plaats te ruimen in een te krap wordende boekenkast. Je kunt maar geluk hebben natuurlijk. De boeken zullen door mij niet gelezen worden, tenzij de Henning Mankell (Tea-bag) misschien, als ik de tijd vind. En dat laatste ontbreekt, want het toeval wil dat ik via een andere weg bij dezelfde schenker ook een lading van zowat 650 bakstenen kon ophalen, om mijn droom van de verhoogde bedden in de tuin waar te maken. Deze bedden betekenen extra werk, en dus minder tijd om te lezen. Maar weldra is de tijd daar dat er weer buiten, laat op de avond en vergezeld van een vriendelijke trappist aan de terrastafel kan gelezen en geschreven worden. Heerlijk toch.

Zoals gebruikelijk, hier de inventaris van de aankopen sinds vier maart, die in de vorige bijdrage zijn opgenomen. Ik heb me strikt gehouden aan mijn gierigheidsregel. Als ik kijk naar de totale som die ik al aan boeken gespendeerd heb in 2014, is dat geen overbodige maatregel. De titels van vandaag overtreffen het gemiddelde van 2 euro niet en zijn toch met het ephiteton ornans "belangwekkend" te bekleden.

12 maart 2014
59 - Stefan Hertmans: Oorlog en Terpentijn (nieuwaankoop bij ECI)

24 maart 2014
60 - Herba Encyclopedie (Familia) (Zeer goede staat, prentenreeks volledig.)
61 - Frans van der Elst: De bewogen jaren. 
62 -Nelly Sacks en S.J. Agnon (Pantheon der Nobelprijswinnaars Literatuur)

26 maart 2014
63- Donna Tart: De kleine vriend.
64-  Nicci French: Het geheugenspel.
65-  Henning Mankell: Tea-Bag.

02 april 2014
66- Bij ons zèze dad azu (Projectgroep Cultuur Lierde. Uitstekende staat)
67- Geïllustreerde Familie Encyclopedie (Uitg. Familia. Uitstekende staat, prentenreeks volledig)
68- Yunus Emre: Selected Poems (Uitg. Ministerie van Cultuur Turkijë. Nieuwstaat, Engels)
69- Patrick M.G.P. Vandermeersch: Het voekstuk van het weten. (Uitstekende staat)
70- Ivan Godefroid: Omgewoelde aarde
71- Nel Benschop: Gouddraad uit vlas
72- Miel Vanstreels: Dagboek Poëzie
73- Ik kan de plek nog aanwijzen (Twintigste Soetendaelle-Poëziewedstrijd
74- Anne Stevenson: Four and a half dancing men.
75- Carlos Martens: Blijf naast mij.
76- Karen Sergen: Buitenbeeld
77- Jan Vanhaelen: In deze liefde wil ik leven.
78- Alfred Warrinnier: Bijna nabij.
79- Cyrille Lambert: Recueil de Poésies.
80- Kris Delember: Ergens diep in je hart van binnen.
81- Kris Pint: Ozymandias.


08 april 2014
82- Kultureel jaarboek voor de provincie Oostvlaanderen 1964 (delen 1 en 2)
83- Patrick Devos: Onderzoek van het koor van de St. Walburga te Oudenaarde.
84- Els Witte: Politieke machtstrijd in en om de voornaamste Belgische Steden 1830-1948 (deel 1)
85- De Vlaamse Miniatuur (catalogus van de tentoonstelling in april-mei-juni 1959)
86- Het Willemsfonds van 1851 tot 1914. (Uitg. Bestendige Deputatie van de Provincieraad van Oost-Vlaanderen, 1993)
87- De Aufklärung in munt en medaille 1683-1794 (Europalia 87 Österreich 1987 in de Nationale Bank te Brugge, van 19 november 1987 tot 3 januari 1988)
88- 1489 Afbeeldingen van gekerfde dieren (Theatrum Universale)
89- Ann Jooris en Robert Hughes: Vincent van Gogh.
90- La vie au XI sciècle sous Guillaume le Conquérant d'après la tapisserie de Bayeux.
91- Emmanuel Gerard: De Katholieke partij in crisis (partijpolitiek leven in België 1918-1940)
92-  Mia Kerckvoorde: Louise van Orleans.
93- Benecictus en zijn monniken in de Nederlanden (tentoonstelling in het Centrum voor kunst en Cultuur, St.-Pietersabdij Gent, delen 1 en 3)
94- Het Protestantisme te Brussel (tentoonstelling in de Koninklijke Bibliotheek Albert I van 16 februari tot 27 maart 1980).

© Danny Peeters 08/04/2014. Mag ik vragen het  copyright te respecteren?

Foto's volgen.