Een niet opgetuigde driemaster
Met de hulp van Tante Google ben ik nog op enige gegevens gestoten van Jan van Dorp. Ik ben met verwondering geslagen, omdat deze vlotte pen uiteindelijk maar een zéér beperkt oeuvre heeft achtergelaten, dat literatuurgewijs heeft stand gehouden. Hij werd geboren in Zwitserland als Oscar van Godtsenhoven in 1908 , en overleed er in 1988. Zijn vader was een Belg, zijn moeder een Zwitserse.
Hij begon als journalist te schrijven voor enkele bladen met banden uit de collaboratieatmosfeer. Zijn eerste grote werk is "Vent de Combat", het verhaal van een oostfrontvrijwilliger van het Légion Wallonie. Daarom werd hij in België gebroodroofd, terwijl hij in het buitenland brede erkenning oogstte.
De zee blijft zijn voornaamste onderwerp, en in 1948 schrijft hij als franstalige Vlaming "Flamand des Vagues" het verhaal van een Oostendse kapersfamilie De Boer, in de late 17de en vroege 18de eeuw. Dit werk wordt in verschillende talen vertaald. Een andere succesroman is "Le voilier aux Marionettes" (1950), die zich op de Noordzee aan boord van één van de laatste klippers afspeelt. Later werk is over het algemeen niet fictief. Hij schrijft voor verschillende media over de zee en de zeilvaart, en is terzake in de jaren na de 2de Wereldoorlog een absolute topspecialist.
Eigenlijk zou ik niet mogen verbaasd zijn, maar de reacties die ik op sommige (voornamelijk franstalige) forums las, zijn zeer tegenstrijdig. Een aantal mensen weet niet van zijn overtuigingen voor en tijdens de oorlog, en beoordeelt enkel zijn boeken. Anderen zien daarin redenen om zijn boeken af te keuren. Nog anderen hebben problemen met het feit dat specifiek "Flamand des Vagues" over Vlaamse zeelui gaat, en geven op basis van hun taalvoorkeur wel heel eigenaardig gekleurde redeneringen om hun afleuring te verantwoorden. Ik vind het altijd spijtig dat een auteur niet op zijn werk, maar op zijn overtuigingen, ideologieën en afkomst beoordeeld wordt. Alsof pakweg Wies Moens slechte poëzie zou geschreven hebben omdat hij aan de verkeerde kant stond. Of moeten wij als Vlaming een auteur dan maar slecht vinden omdat hij in het frans schreef?
Op één forum maakt één van de Franse recencenten het net iets te bont. Zijn zéér lange kritiek is wel goed onderbouwd, dat geef ik graag toe, en afwisselend positief en negatief. Tot daar geen probleem. Maar in superkleine karakters, alfsof hij er toch wel een beetje beschaamd over is, besluit hij met de korte, maar veelzeggende zin: "Finallement, le pire dans ce livre, c'est sans doute les noms propres. Le Flamand ne me fait pas rêver, mais le vent et la mer se ressemblent dans toutes les langues." (Tot slot, het ergste in dit boek zijn ongetwijfeld de eigennamen. Het Vlaams doet me niet dromen, maar de wind en de zee lijken in alle talen op mekaar.)
Wat is het verband tussen het eerste en het tweede deel van die zin? Wat is er zo erg aan onze eigennamen-persoonsnamen? Het boek gaat over de Oostendse bewoners, meer bepaald de zeelui, die van zowat overal komen. Maar in Oostende zul je, logisch dacht ik, voornamelijk Vlaamse namen tegenkomen. Dat deze kapers zich keerden tegen alles wat afkomstig was uit Duinkerke en verder tot Saint-Malo toe, maar evengoed Hollandse, Zeeuwse en Engelse schepen aanvielen, dat ze ook niet vies waren van Spaanse karvelen, is een historisch gegeven, waar men niet voor of tegen kan zijn. Ook niet als je ergens aan de monding van de Somme je wortels hebt. De wind en de zee die op mekaar lijken in alle talen is maar een pleister op de wonde. De toon werd gezet met "le pire".
Moest de auteur dan liegen, of de geschiedenis geweld aandoen, en de Oostendse kapers, in tegenstelling tot hun Franse, Zeeuwse, Hollandse en Engelse collega's als mietjes voorstellen? Het waren ruwe vechtjassen, die wanneer ze er het nut van inzagen, hun messen trokken, en vochten als de duivel. Zij zowel als hun tegenstanders.
Even zo goed wordt de auteur aangevallen als hij een Joodse handelaar-geldschieter Rosenroth oplegt de voornamelijk onsympathieke Jood te zijn. Is dat nog een - dus zeer te laken - naoorlogse uiting van nazi-zwarte ideeën, of waren de toenmalige Joden even slecht gezien door alle lagen van de bevolking als hun afstammelingen in de 20ste en 21ste eeuw? Maakt dat soort van argumenten de literatuur afkeurenswaardig?
Op nog een ander forum gaat iemand er zonder meer prat op dat hij nog nooit literatuur van Belgische origine - Flamand ou Francophone - gelezen heeft. En zo toch, was dat het onthouden niet waard. Eigenaardige recencenten...
© Danny Peeters 03/08/2012 Mag ik vragen het copyright te respecteren?
Hij begon als journalist te schrijven voor enkele bladen met banden uit de collaboratieatmosfeer. Zijn eerste grote werk is "Vent de Combat", het verhaal van een oostfrontvrijwilliger van het Légion Wallonie. Daarom werd hij in België gebroodroofd, terwijl hij in het buitenland brede erkenning oogstte.
De zee blijft zijn voornaamste onderwerp, en in 1948 schrijft hij als franstalige Vlaming "Flamand des Vagues" het verhaal van een Oostendse kapersfamilie De Boer, in de late 17de en vroege 18de eeuw. Dit werk wordt in verschillende talen vertaald. Een andere succesroman is "Le voilier aux Marionettes" (1950), die zich op de Noordzee aan boord van één van de laatste klippers afspeelt. Later werk is over het algemeen niet fictief. Hij schrijft voor verschillende media over de zee en de zeilvaart, en is terzake in de jaren na de 2de Wereldoorlog een absolute topspecialist.
Eigenlijk zou ik niet mogen verbaasd zijn, maar de reacties die ik op sommige (voornamelijk franstalige) forums las, zijn zeer tegenstrijdig. Een aantal mensen weet niet van zijn overtuigingen voor en tijdens de oorlog, en beoordeelt enkel zijn boeken. Anderen zien daarin redenen om zijn boeken af te keuren. Nog anderen hebben problemen met het feit dat specifiek "Flamand des Vagues" over Vlaamse zeelui gaat, en geven op basis van hun taalvoorkeur wel heel eigenaardig gekleurde redeneringen om hun afleuring te verantwoorden. Ik vind het altijd spijtig dat een auteur niet op zijn werk, maar op zijn overtuigingen, ideologieën en afkomst beoordeeld wordt. Alsof pakweg Wies Moens slechte poëzie zou geschreven hebben omdat hij aan de verkeerde kant stond. Of moeten wij als Vlaming een auteur dan maar slecht vinden omdat hij in het frans schreef?
Op één forum maakt één van de Franse recencenten het net iets te bont. Zijn zéér lange kritiek is wel goed onderbouwd, dat geef ik graag toe, en afwisselend positief en negatief. Tot daar geen probleem. Maar in superkleine karakters, alfsof hij er toch wel een beetje beschaamd over is, besluit hij met de korte, maar veelzeggende zin: "Finallement, le pire dans ce livre, c'est sans doute les noms propres. Le Flamand ne me fait pas rêver, mais le vent et la mer se ressemblent dans toutes les langues." (Tot slot, het ergste in dit boek zijn ongetwijfeld de eigennamen. Het Vlaams doet me niet dromen, maar de wind en de zee lijken in alle talen op mekaar.)
Wat is het verband tussen het eerste en het tweede deel van die zin? Wat is er zo erg aan onze eigennamen-persoonsnamen? Het boek gaat over de Oostendse bewoners, meer bepaald de zeelui, die van zowat overal komen. Maar in Oostende zul je, logisch dacht ik, voornamelijk Vlaamse namen tegenkomen. Dat deze kapers zich keerden tegen alles wat afkomstig was uit Duinkerke en verder tot Saint-Malo toe, maar evengoed Hollandse, Zeeuwse en Engelse schepen aanvielen, dat ze ook niet vies waren van Spaanse karvelen, is een historisch gegeven, waar men niet voor of tegen kan zijn. Ook niet als je ergens aan de monding van de Somme je wortels hebt. De wind en de zee die op mekaar lijken in alle talen is maar een pleister op de wonde. De toon werd gezet met "le pire".
Moest de auteur dan liegen, of de geschiedenis geweld aandoen, en de Oostendse kapers, in tegenstelling tot hun Franse, Zeeuwse, Hollandse en Engelse collega's als mietjes voorstellen? Het waren ruwe vechtjassen, die wanneer ze er het nut van inzagen, hun messen trokken, en vochten als de duivel. Zij zowel als hun tegenstanders.
Even zo goed wordt de auteur aangevallen als hij een Joodse handelaar-geldschieter Rosenroth oplegt de voornamelijk onsympathieke Jood te zijn. Is dat nog een - dus zeer te laken - naoorlogse uiting van nazi-zwarte ideeën, of waren de toenmalige Joden even slecht gezien door alle lagen van de bevolking als hun afstammelingen in de 20ste en 21ste eeuw? Maakt dat soort van argumenten de literatuur afkeurenswaardig?
Op nog een ander forum gaat iemand er zonder meer prat op dat hij nog nooit literatuur van Belgische origine - Flamand ou Francophone - gelezen heeft. En zo toch, was dat het onthouden niet waard. Eigenaardige recencenten...
© Danny Peeters 03/08/2012 Mag ik vragen het copyright te respecteren?
RSS-feed
